Tư duy cầu tiến – chìa khóa mở ra cánh cửa thành công và phá vỡ mọi giới hạn trong hành trình phát triển bản thân và con đường sự nghiệp. Bạn đã bao giờ tự hỏi tại sao một số người có thể vượt qua mọi khó khăn, thất bại và vẫn tiếp tục nuôi dưỡng ý chí phấn đấu mạnh mẽ? Bí mật nằm ở lối tư duy họ sở hữu. Hãy cùng Tanca khám phá cách rèn luyện tư duy và tinh thần cầu tiến qua bài viết sau.
Tư duy cầu tiến là gì?
Tư duy cầu tiến tên tiếng Anh là “growth mindset” là một thuật ngữ được giới thiệu bởi giáo sư tâm lý học Carol Dweck thông qua nghiên cứu của bà tại Đại học Stanford. Tư duy cầu tiến đề cập đến niềm tin rằng khả năng và tài năng của cá nhân có thể phát triển thông qua sự nỗ lực, giáo dục và đào tạo.
Ngược lại, lối tư duy bảo thủ (fixed mindset) cho rằng tài năng là cố định và không thể thay đổi. Những người có tư duy này thường tránh xa khỏi thách thức, sợ thất bại và có thể mất lòng tin khi gặp khó khăn.
Việc phát triển một tư duy cầu tiến có thể giúp cá nhân đối diện với thách thức một cách tích cực hơn, tiếp tục phát triển trong sự nghiệp và cuộc sống cá nhân. Đồng thời trở thành người tự quản lý hiệu quả hơn trong việc học hỏi và phát triển.
Xem thêm: Cách rèn luyện sự tập trung hiệu quả
Sự khác biệt giữa tư duy cầu tiến và tư duy bảo thủ
Tư duy cầu tiến growth mindset là đặt niềm tin vào khả năng phát triển và hoàn thiện trí thông minh cũng như tài năng theo thời gian. Không phải mọi người đều mong muốn trở thành Einstein, nhưng họ tin tưởng rằng với nỗ lực và hành động, họ có thể nâng cao trí lực và kỹ năng của mình.
Những người theo lối tư duy này thấy sự thất bại như một bước quan trọng trong quá trình học. Điều này giúp họ tập trung nâng cao nỗ lực, định hướng và tạo ra sự hứng thú. Họ coi thử thách trước mắt như một điều chỉ tạm thời và hoàn toàn có thể vượt qua.
Do đó, tư duy cầu tiến đóng một vai trò quan trọng trong việc nâng cao sự học hỏi, tăng cường động lực và hiệu suất làm việc. Trong khi đó, những người tiếp cận với tư duy bảo thủ tin rằng tài năng và trí thông minh là không thay đổi. Họ cho rằng mình được sinh ra với một lượng trí thông minh và tài năng nhất định.
Với tư duy này, họ thường tránh xa khỏi thử thách, dễ từ bỏ và cảm thấy bất an khi người khác thành công. Điều này xuất phát từ niềm tin rằng tài năng và trí lực là không thể cải thiện.
Một hậu quả của tư duy bảo thủ là suy nghĩ tiêu cực. Một ví dụ: một người có tư duy bảo thủ không thành trong một việc gì đó và nghĩ rằng họ không đủ thông minh. Trong khi một người với tư duy cầu tiến sau khi gặp thất bại trong công việc đó tin rằng họ chỉ cần thêm thời gian và luyện tập.
Xem thêm: Transferable Skills là gì?
Lợi ích của tinh thần cầu tiến là gì?
Những người theo đuổi tư duy cầu tiến thường đón nhận thách thức và phản hồi, cùng với việc rút ra kinh nghiệm từ thất bại và sai lầm. Họ luôn đam mê học hỏi, chấp nhận và vượt qua mọi khó khăn để tiến tới mục tiêu.
Động lực này không chỉ giúp họ phát triển mà còn khiến họ trở nên sáng tạo hơn khi tìm kiếm giải pháp. Ao ước hoàn thiện bản thân, họ không so sánh mình với thành công của người khác, mà thay vào đó, họ lấy nó làm nguồn cảm hứng và khao khát học hỏi.
Đặc điểm của người sở hữu tư duy cầu tiến
Tư duy cầu tiến, còn được biết đến là tư duy phát triển, dựa trên niềm tin rằng kỹ năng và năng lực có thể được phát triển thông qua nỗ lực, giáo dục và sự kiên nhẫn. Dưới đây là một số đặc điểm nổi bật của người sở hữu tư duy cầu tiến:
Sẵn sàng hành động
Những người có tư duy cầu tiến luôn tràn đầy nhiệt huyết và quyết tâm theo đuổi mục tiêu của mình, dù đó là một việc lớn hay nhỏ. Họ không bao giờ làm việc cầm chừng mà luôn dốc sức hết mình.
Cho dù phải mất ngủ hay bỏ bữa, họ vẫn miệt mài lao động đến khi hoàn thành tâm nguyện. Những chướng ngại xuất hiện chỉ là để họ vượt qua, bởi với họ, không có lựa chọn nào khác ngoài việc chinh phục thử thách đó.
Không bao giờ đổ lỗi cho hoàn cảnh
Thay vì than vãn về hoàn cảnh éo le, những người có tư duy cầu tiến lại xem đó là động lực để vươn lên. Dù bắt đầu từ con số không, họ tin vào năng lực của mình, không để quá khứ giới hạn tương lai.
Học hỏi từ mọi người xung quanh, kể cả những người trẻ tuổi hơn, là thói quen không thể thiếu đối với họ. Bởi trong mắt họ, ai cũng có thể dạy cho mình điều hay lẽ phải.
Thái độ ham học hỏi
Những con người có tinh thần cầu tiến cũng không ngại đặt câu hỏi để tiết kiệm thời gian và công sức. Thay vì mò mẫm, họ thẳng thắn nhờ vả khi gặp khúc mắc.
Bên cạnh đó, họ luôn tìm hiểu và noi gương những người thành công nhất trong lĩnh vực của mình. Qua đó, họ rút ra được những bài học quý giá để áp dụng vào hành trình chinh phục ước mơ của bản thân.
Biết điều khiển cảm xúc
Cuối cùng, người có tư duy cầu tiến cũng rất giỏi trong việc điều tiết cảm xúc. Họ hiểu rõ tầm quan trọng của việc giữ tâm trí luôn ổn định và tích cực.
Điều đó giúp họ không bị cuốn vào dòng suy nghĩ tiêu cực khi gặp khó khăn, thử thách. Nhờ vậy, họ có thể giữ vững đam mê và theo đuổi ước mơ của đời mình.
Xem thêm: Interpersonal Skills là gì?
Cách rèn luyện tư duy cầu tiến
Lối tư duy cầu tiến mang lại rất nhiều lợi ích, giúp một cá nhân phát triển toàn diện và đối diện với thách thức trong cuộc sống và sự nghiệp một cách tích cực. Dưới đây là các bước giúp bạn xây dựng lối tư duy cầu tiến:
Luôn tin tưởng vào bản thân
Chúng ta nên nhớ rằng tư duy cầu tiến không chỉ giúp chúng ta học hỏi từ thành công của người khác mà còn giúp tạo ra cảm hứng từ những thành công đó. Để thực sự phát triển, chúng ta cần tin tưởng vào khả năng của bạn.
Đặt ra những mục tiêu và luôn nhắc nhở bản thân về sự tiến bộ cần đạt được, giúp tạo động lực và hướng dẫn chúng ta đi đúng hướng.
Ngừng đổ lỗi
Để trở thành phiên bản tốt hơn của bản thân, hãy chấp nhận trách nhiệm cho quyết định và hành động của mình, không đổ lỗi cho người khác hay môi trường xung quanh. Luôn mở lòng đối với kiến thức và trải nghiệm mới, để mỗi lần gặp điều không biết, ta lại thấy hứng thú khám phá.
Cho phép bản thân được thất bại
Học cách chấp nhận thất bại không phải là điều đơn giản, nhưng đây chính là một bước quan trọng trên hành trình phát triển. Dù đôi khi nó không dễ dàng, nhưng chúng ta cần nhớ rằng mỗi lần gặp khó khăn, chúng ta đều có cơ hội học hỏi và trưởng thành hơn. Đồng thời, không nên ngần ngại thách thức bản thân và ra khỏi vùng thoải mái của mình.
Đừng quên tự thưởng cho bản thân
Chúng ta cũng nên biết cách tự thưởng cho những nỗ lực và thành tựu đã đạt được, như một cách tạo động lực và khích lệ bản thân. Khi mọi việc trở nên khó khăn, việc tưởng thưởng cho bản thân có ý nghĩa rất quan trọng giúp bạn duy trì sự tích cực.
Kiểm soát sự đố kỵ
Hãy nhớ rằng mỗi người đều có con đường phát triển riêng và chúng ta nên sử dụng những thành công của người khác như một nguồn cảm hứng, chứ không phải là một nguồn áp đặt áp lực.
Tư duy cầu tiến không chỉ là một khái niệm mơ hồ mà là nguyên tắc định hình thành công trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Để thực sự hiểu và áp dụng lối tư duy này, bạn cần bắt đầu từ việc thay đổi quan điểm về thất bại, thách thức và khả năng bản thân. Cảm ơn quý bạn đọc đã quan tâm và theo dõi bài viết của Tanca.